نگارش علمی ، نگارش ادبی
نگارش علمی : در نگارش علمی هر لفظی در معنای روشن و حقیقی خود است. نوشته هایی که نگارش علمی دارند ، صریح ( = واضح ) دقیق ، گویا و بی ابهام است. در نگارش علمی آرایه ها و زیبایی های ادبی دیده نمی شود.
نگارش ادبی : پیام نوشته به طور غیر مستقیم است ، واژه ها در معنای واقعی خود قرار ندارند. در این نوشته ها از آرایه های ادبی بهره برده می شود. در نوشته های ادبی نویسنده از آرایه ها ی ادبی برای توصیف و بیا ن عواطف و احساسات درونی بهره می گیرد.
مثال : خورشید می تابد. ( زبان علمی )
مثال :سیمرغ آسمان بال نور گستر خود را می پراکند. ( زبان ادبی )
نکته طلایی : در زبان علمی " سرو "نام درختی است، " لعل "جواهری قرمز رنگ است و "سنبل "نام گلی است؛ حال آن که در زبان ادبی " سرو" بر قا مت راست و کشیده ، " لعل " بر لب و "سنبل " بر موی تابدار دلالت دارد.
* تلمیح : شاعر یا نویسنده ، گاهی برای زیبا تر ساختن سخن و تاثیر گذاری بیش ترِ آن ، به اشاره و غیر مستقیم از آیات ، روایات ، احادیث ، داستان ها و رویداد های مهمّ تاریخی و ... استفاده می کند. به این زیبایی سخن تلمیح گویند.
* کلمات قصار ( ضرب المثل ) جملات کوتاه و پر معنی را کلمات قصار گویند. کلمات قصار ، فشرده و خلاصه ی افکار و اندیشه های بلند هستند. ضرب المثل ها ، کوتاه و بسیار تاثیر گذارندو به راحتی در ذهن ماندگار می شوند. مثال : گر صبر کنی ، ز غوره حلوا سازی. مثال : یک دست صدا ندارد. مثال : هرکه بامش بیش ، برفش بیش تر.
* تشبیه : ادّعای همانندی بین دو یا چند چیز را گویند که به علّت شباهت مشترکی دارند.
کتاب همچون غنچه ای پر از برگ است. فروغ صبح دانایی کتاب است.
* علایم نگارشی
علایم نگارشی چیست ؟ به مجموعه ی نشانه های نگارشی گفته می شود که ما را در درست خواندن و درست نویسی یاری می دهد.
1- نقطه 1- در پایان جملات خبری می آید. 2- پس از هر حرفی که به صورت نشانه ی اختصار به کار رفته باشد.
مثال: ادب سرمایه ی زندگی است. مثال : ابن سینا متو لّدد سال 428 ه.ش.
2- ویرگول 1- به جای مکث کوتاه 2- بین چند کلمه که اسناد واحدی دارد. 3- دو طرف واژه ی نقش دستوری بدل می آید. 4- بعد از منادا می آید. 5-میان عبارت ها یا جمله های غیر مستقل
مثال : اگر درس بخوانی ، موفّق می شوی. خدایا، کمکم کن. مثال : من شهر باران ، رشت ، را دوست دارم.
مثال : او درس خوان، باهوش ، مودّب و عاقل است. مثال : او با تلاش بسیار، راه پیروزی را پیدا کرد.
3- دو نقطه 1- قبل از نقل قول می آید. 2- هنگام بر شمردن اجزای یک جیز می آید. 3- برای معنای یک واژه
مثال : صاحب نظران آموزشی می گویند : شرط درست نوشتن ، درست فهمیدن است.
مثال نغز : نیکو مثال : آثار سعدی عبارت اند : گلستان ، بوستان و کلّیات.
4- گیومه1- سخنی که به طور مستقیم از جایی یا کسی گرفته می شود. 2- برای نشان دادن اسامی، عناوین و اصطلاحات علمی مثال : حضرت علی ( ع ) فرمودند : " بزرگ ترین سرمایه ، فرزند صالح است. "
مثال : " مونولوگ " یک گفتار درونی است.
5- نقطه ویرگول 1- برای جدا کردن جمله هایی که از جهت ساختمان و مفهوم مستقل به نظر می رسند ولی دریک عبارت طولانی، با یک دیگر وابستگی معنایی دارند. 2- قبل از واژه های مثلاً ، فرضاّ ، یعنی
مثال : دانش آموز باید درس بخواند؛ منظّم باشد و به سخنان معلّم گوش فرا دهد.
مثال : هنگام نگارش باید خوب دید؛ یعنی دقّت داشت و هوشیار بود.
6- خطّ فاصله
1- در مکالمه ی بین اشخاص داستان ها یا نمایش نامه ها یا ذکر مکالمات تلفنی، در ابتدای جمله و از سر سطر به جای نام گوینده می آید.
2- به معنی " تا " است.
3- دو طرف جمله ی معترضه می آید.
4- هرگاه کلمه ای در آخر سطر نگنجد، با قرار دادن یک خطّ فاصله بقیّه ی آن را در سطر بعد می نویسم.
مثال : قطار رشت – تهران حرکت کرد. مثال : سعدی – که خدایش بیامرزد - در قرن هفتم می زیست.
7- سه نقطه 1- برای نشان دادن جملات و کلمات محذوف
مثال : عشق ؛ یعنی زندگی ، محبّت ، کار و ... .
8- علا مت سوال 1- در پایان جملات پرسشی می آید. مثال : آیا تا کنون معنی تلاش را فهمیده اید؟
2- برای نشان دادن مفهوم تردید و استهزا ( = مسخره کردن ) می آید.
منبع: rasekh-navard